Di tích Nhà tù Chợ Chu nằm trên đồi cao ở xóm Vườn Rau, thị trấn Chợ Chu, huyện Định Hoá, Nhà tù được xây dựng vào năm 1916 lúc đầu được làm bằng tre, gỗ đơn sơ. Đến năm 1942 nhà tù được xây dựng lại kiên cố, bằng gạch ngói, xi măng có có thể giam 200 người một lúc. Tháng 8/1943, sau khi thả hết số tù cũ, thực dân Pháp đưa 100 tù chính trị từ nhà tù Sơn La về Chợ Chu, trong đó có 15 đồng chí đảng viên Đảng Cộng sản đã tổ chức thành một Chi bộ bí mật trong tù, lúc đầu do đồng chí Trần Danh Tuyên làm Bí thư, sau đó là đồng chi Song Hào, hai đồng chí uỷ viên là Tô Quang Đẩu và Tạ Xuân Thu, còn lại là những chiến sĩ cách mạng và quần chúng yêu nước. Chính bởi vậy mà phong trào cách mạng ở Định Hoá phát triển như vũ bão. Được sự chỉ đạo của Xứ uỷ Bắc kỳ cùng các đồng chí đảng viên Đảng cộng sản hoạt động trong hàng ngũ của địch trong đồn, do đồng chí Đoàn Như Giá phụ trách, đã biến nơi đây thành trường học Cộng sản nhằm tuyên truyền và vận động quần chúng nhân dân giác ngộ cách mạng bằng nhiều hình thức như: Tổ chức văn nghệ với chủ đề ca ngợi quê hương đất nước, tổ chức chăn nuôi, làm vườn, đan lát, làm đồ gỗ và đồ mỹ nghệ…để bán lấy tiền gây quỹ giúp đỡ các anh em đồng chí hoạt động cách mạng bên ngoài. Đến cuối năm 1944, tình hình cách mạng trong nước phát triển mạnh, Trung ương Đảng chủ trương lấy cán bộ ở các nhà tù để xây dựng lực lượng, Chi bộ nhà tù Chợ Chu đã cử và tổ chức 12 đồng chí vượt ngục. Nhờ sự chỉ đạo chặt chẽ của Xứ uỷ và tổ chức bí mật khôn khéo của các đồng chí trong tù, ngày 02/10/1944, các đồng chí đã vượt ngục thành công xây dựng một vùng căn cứ địa hết sức quan trọng ở các huyện Định Hoá, Đại Từ (Thái Nguyên), Sơn Dương (Tuyên Quang). Đồng thời Xứ uỷ còn thành lập cơ quan chỉ huy chiến khu Nguyễn Huệ do đồng chí Song Hào làm bí thư và xây dựng căn cứ đón Bác Hồ và Trung ương Đảng về Tân Trào lãnh đạo toàn dân ta khởi nghĩa giành chính quyền tháng 8/1945 thành công. Cũng từ nhà tù Chợ Chu mà nhiều đồng chí sau này đã trưởng thành là những cán bộ lãnh đạo cao cấp như: Thượng tướng Song Hào – Bí thư Trung ương Đảng, Thiếu tướng Tạ Xuân Thu, đồng chí Hoàng Bá Sơn…hai đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang đó là thị trấn Chợ Chu và huyện Định Hoá, nhân dân các dân tộc vinh dự được góp phần che chở, bảo vệ giúp đỡ các chiến sĩ, tự hào với truyền thống quê hương cách mạng. Nhà tù Chợ Chu được Bộ Văn hoá Thông tin xếp hạng di tích lịch sử văn hoá cấp quốc gia theo quyết định Số: 253-1998-QĐ/BVHTT ngày 25/02/1998.