Khu di tích Quốc gia đặc biệt ATK – Định Hoá (Thái Nguyên) nơi ghi dấu thời kỳ hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng, Chính phủ trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp (1947 – 1953). Đến với ATK Định Hóa hôm nay, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ mà còn có cơ hội tìm hiểu về thời kỳ lịch sử hào hùng của dân tộc. Xin giới thiệu đến quý khách một số di tích nổi bật trong quần thể di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa.

Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là công trình xây dựng và khánh thành nhân dịp kỷ niệm 115 ngày Sinh nhật Bác, với kiến trúc 2 tầng, 8 mái, thiết kế theo lối đền, chùa truyền thống của Việt Nam, ba mặt có núi non che chở, phía trước nhìn xuống cánh đồng bao la rộng mở, phía sau dựa vào dải núi Hồng hùng vỹ, bức tường thành của chiến khu Việt Bắc năm xưa… Từng bậc thang lên xuống, từng hàng cây nơi đây, tất cả đều gắn liền với Chủ tịch Hồ Chí Minh và tôn lên vẻ đẹp của nhà tưởng niệm giữa màu xanh của núi rừng đại ngàn Việt Bắc. 

Di tích lịch sử Khuôn Tát là địa điểm Bác ở, làm việc lâu nhất trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, nơi đây đã chứng kiến những ngày tháng gian nan vất vả và nghị lực phi thường của Bác, làm việc không kể ngày đêm. Từ đây mọi mệnh lệnh, chỉ thị, chủ trương, kế hoạch tác chiến đã được phát đi trong cả nước, đưa vị thế cách mạng Việt Nam lên tầm cao mới, góp phần vào cuộc kháng chiến chống thực dân pháp của quân và dân ta đến thắng lợi hoàn toàn.

Di tích lịch sử Khau Tý, tại đây Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đề ra nhiều chủ trương, đường lối, quyết sách quan trọng liên quan đến vận mệnh dân tộc Việt Nam. Ngay sau khi thực dân Pháp nhảy dù xuống Bắc Kạn thì tại Phủ Chủ tịch đầu tiên trên đồi Khau Tý, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng, ra Chỉ thị phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của thực dân Pháp 1947.

Trên đồi Khau Tý một ngôi nhà sàn 2 gian được xây dựng làm chỗ ở cho Bác. Bác đã viết bài thơ Cảnh khuya họa nên cảnh đẹp nên thơ của vùng núi rừng Việt Bắc mà vẫn chất chứa những ưu tư, suy nghĩ của những đêm thao thức không ngủ vì vận mệnh đất nước. Đến thăm Đồi Khau Tý, du khách sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của núi rừng, đồng thời cảm nhận được không khí yên tĩnh, thanh bình nơi đây.

 Di tích lịch sử đồi Phong tướng nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì lễ phong hàm Đại tướng Tổng Chỉ huy quân đội Quốc gia và Dân quân tự vệ cho đồng chí Võ Nguyên Giáp. Đây là mốc son quan trọng khẳng định sự trưởng thành lớn mạnh của quân đội nhân dân Việt Nam, là dấu mốc quan trọng trong cuộc đời của một vị tướng, một nhà cách mạng văn võ song toàn… Đây cũng là địa điểm di tích quan trọng trong quần thể di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa,

Di tích lịch sử Tỉn Keo. Tỉn Keo theo tiếng người dân tộc Tày là chân đèo. Đồi Tỉn Keo thuộc xóm Tỉn Keo xã Phú Đình, trung tâm của An Toàn Khu. Ngày (6/12/1953) Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ bàn kế hoạch tác chiến Đông Xuân (1953-1954) và mở chiến dịch Điện Biên Phủ. Đây cũng chính là di tích quan trọng bậc nhất trong di tích Quốc gia đặc biệt ATK Định Hóa.

Dưới chân căn lán Tỉn Keo là công trình Nhà trưng bày Bảo tàng được xây dựng và khánh thành nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày Bác Hồ về ở và làm việc tại ATK- Định Hoá (20/05/1947- 20/05/1997) và đã vinh dự được thủ tướng Võ Văn Kiệt cắt băng khánh thành. Kiến trúc nhà trưng bày được phỏng theo kiến trúc nhà sàn của đồng bào Tày- Nùng vùng chiến khu Việt Bắc.

         Thắng cảnh thác Khuôn Tát nằm ẩn mình giữa bát ngát đại ngàn, thác được người dân địa phương gọi là thác bảy tầng, là một điểm dã ngoại nổi tiếng tại ATK là nơi du khách muốn tìm đến một vùng đất bình yên, vứt bỏ những ưu phiền mệt mỏi, để tận hưởng bầu không khí trong lành và khung cảnh nên thơ. Ngâm mình dưới dòng nước trong veo, mát lạnh du khách còn cơ hội chiêm ngưỡng hình ảnh núi rừng xanh ngát, bao bọc một dòng thác bạt ngàn. Thác nước hùng vĩ từng được ví von như một dải lụa đào vắt ngang trên tấm áo màu xanh ngát đại ngàn.

Sau một ngày đi thăm quan tìm hiểu lịch sử cách mạng tại các điểm di tích, tối về quý khách nghỉ ngơi và ăn tối tại Nhà khách Ban quản lý Khu di tích, được ngả mình trên những dãy nhà sàn cách tân được xây dựng mô phỏng theo kiến trúc nhà sàn của đồng bào dân tộc Tày - Nùng nơi đây, trải nghiệm ẩm thức đặc sản mang hương vị rất riêng núi rừng Việt Bắc như cơm lam, trám nướng…  đắm mình trong những câu sli câu lượn đặc sắc mang âm hưởng ngọt ngào như muốn níu chân khách ở lại./